No vórtice da actual sociedade na que vivimos, onde empresas de calqueira tamaño e mercado anhelan o crecemento económico por riba de todo, parece que dun tempo para aquí, afortunadamente, vén abrindo paso, discreto pero firme, un indicio de esperanza chamado Desenvolvemento Sostible.
Permitídeme, antes de continuar, definir, ou polo menos tratar de facer entender o que significa o concepto de sustentabilidade:
<< Sustentabilidade significa ser capaz de atender as necesidades como sociedade nun momento determinado sen comprometer a capacidade das xeracións futuras de satisfacer as súas propias>>
Este estado, para algúns utópico, conseguirase cando os chamados tres alicerces básicos sobre os que descansa este termo estean en equilibrio: crecemento económico, benestar social e protección ambiental.
Como poida que a definición anterior (a oficial) non sexa todo o intuitiva que fose de esperar, a continuación poño algúns exemplos de aplicación do concepto Sustentabilidade, un por cada un dos tres alicerces comentados:
• Sustentabilidade é, por exemplo, asumir que a natureza e o medio ambiente non son unha fonte inesgotable de recursos, sendo necesario a súa protección e uso racional.
• Sustentabilidade é, por exemplo, promover o desenvolvemento social buscando a cohesión entre comunidades e culturas para alcanzar niveis satisfacto¬ rios na calidade de vida, sanidade e educación.
• Sustentabilidade é, por exemplo, promover un crecemento económico que xere riqueza equitativa para todos sen danar o medio ambiente.
Pois ben, eu entendo a Sustentabilidade como O FIN, a nosa meta, o obxectivo que perseguimos.
E para chegar ata aí necesitamos UN CAMIÑO, que é o que denominamos Desenvolvemento Sostible.
Sen volver a definicións bibliográficas complexas, definiría Desenvolvemento Sostible como a aplicación dunha serie de políticas, camiños ou desenvolvemento (vaian as redundancias) que nos permitan afrontar o progreso de tal maneira que busquemos alcanzar ese estado de equilibrio definido como Sustentabilidade.
Chegados a este punto, cos principais conceptos básicos aclarados, poida que xa teñas claro que ti tamén queres achegar o teu gran de area e comprometerche coa causa. Se non é así, é posible que o que resta do artigo non che interese en demasía.
Imos agora co COMO facelo.
Se sentiches ese “toque” de compromiso estarasche a preguntar…
Como podo contribuír a ese camiño cara á Sustentabilidade desde o meu pequeno negocio?
Pois sendo Socialmente Responsable. Responsabilidade Social Corporativa (ou RSC) nunha empresa é un estilo/mecanismo de xestión de negocio voluntario, ético e responsable, que busca un crecemento económico compatible co Desenvolvemento Sostible.
A pesar de que, ata o de agora, o fomento da RSC correspondeu fundamentalmente a algunhas grandes empresas ou sociedades multinacionais, esta é importante en todos os tipos de empresa e en todos os sectores de actividade. O aumento da súa posta en práctica nas pequenas e medianas empresas, incluídas as microempresas, é fundamental porque son estas as que máis contribúen á prosperidade económica e á creación de emprego.
Entendido. Por onde empezo?
A RSC baséase na xestión responsable dos IMPACTOS que a actividade xera sobre o as PARTES INTERESADAS. E para entender isto, necesitamos novamente algunha definición:
• PARTES INTERESADAS (ou Grupos de Interese, ou Stakeholders) son todas esas partes que ven afectadas directa ou indirectamente pola existencia da actividade obxecto do meu negocio.
Exemplos: un cliente, e un traballador do propio negocio.
• IMPACTO é calquera efecto, tanto positivo como negativo, que sofren as partes interesadas como consecuencia da interacción coa actividade.
Exemplo: unha fábrica que contamina á súa contorna (impacto negativo) pero dá traballo e por tanto xera riqueza na comunidade locais (impacto positivo).
Bufff, non se se saberei.
Dun tempo para acó xerouse moitísima literatura contorna aos conceptos de Responsabilidade Social, a Sustentabilidade e o camiño para chegar a ela, e día tras día estamos máis familiarizados con todos estes termos. Sabemos máis do que cremos. Hoxe en día xa a todos sóannos termos como Axenda 2030, os agora omnipresentes ODSs (Obxectivos de Desenvolvemento Sostible), pero cremos que é algo que non vai connosco.
Pero pinta complicado e ha de ser custoso.
Pois NON o é, nin unha nin outra (ollo, si é laborioso).
Tras anos traballando nisto nunha gran multinacional americana, conseguín reducir (case ao absurdo) folios e folios de divagacións, e extraer o que creo que é un proceso básico de implantación da RSC. Espero que ao final desta lectura calqueira mortal (Amancio Ortega, ti, ou o teu veciño Pepe) adquirísedes unha visión global de que é o que necesita para converter o teu “pequeno negocio” no teu “pequeno negocio Socialmente Responsable”.
Aquí vai a crema:
1. Identificación das Partes Interesadas.
2. Descrición da interacción que se produce entre o noso negocio e cada unha das partes interesadas identificadas e propostas de accións a aplicar a cada unha para evolucionar cara a un negocio “Socialmente Responsable”.
3. Avaliación de viabilidade das accións propostas e posta en marcha das mesmas.
4. Comprobación de que as accións propostas funcionan, ou no seu caso, proposición de melloras ou novas accións.
E voilà! Conseguido.
E para ir terminando, vexamos un caso práctico xenérico, por se ao teu veciño Pepe lle custa un pouco máis:
PASO 1: Identificación das Partes Interesadas.
Vólvome á definición: PARTES INTERESADAS son todas esas partes que ven afectadas directa ou indirectamente pola existencia da actividade. OK. Penso no meu negocio, e distingo as seguintes:
PARTES INTERESADAS. DEFINICIÓN.
INTERNAS:
Accionistas/Investidores. Posúen participacións na propiedade da empresa.
Traballadores. Realizan o seu traballo dentro da entidade, con contrato laboral ou profesional e reciben unha retribución dineraria ou en especie.
EXTERNAS:
Provedores. Achegan traballos, produtos e servizos sen pertencer á empresa.
Clientes. Consumidores ou usuarios de produtos e servizos.
Administracións. Poderes públicos nos niveis local, municipal e estatal (vixilancia de cumprimentos legais: permisos, licenzas, impostos).
Sociedade. Entidades de iniciativa pública ou privada da contorna local da empresa como: os pobos veciños, Asociacións, Fundacións, e calquera outro que non teña relación directa pero que poden verse impactados.
Medio.Contorna física natural que inclúe o aire, a auga, a terra, a flora, a fauna, os recursos non renovables, así como o patrimonio cultural e artístico.
PASO 2: Descrición da interacción que se produce entre o noso negocio e cada unha das partes interesadas identificadas e propostas de accións a aplicar a cada unha para evolucionar cara a un negocio “Socialmente Responsable”.
Aquí teño que ir analizando as miñas partes interesadas, unha a unha, vendo cales son os meus intereses cara a elas como negocio e cales son as súas expectativas deles cara a min. Con esta información describirei a situación actual de cada unha delas, e pensarei en posibles melloras para aplicar en cada un dos casos. Lembrando sempre que o obxectivo, o fin de todo isto, é evolucionar o meu negocio en aras da Sustentabilidade. Imos con iso:
• Responsabilidade para cos Accionistas/Investidores:
O principal interese de calquera negocio é xerar beneficios. Nun exemplo de empresa calqueira, a Dirección ten obrigacións cara ao Consello de Administración como son obediencia, confidencialidade e lealdade. As decisións da empresa deben garantir o crecemento económico e o retorno do investimento.
Nun negocio Socialmente Responsable, mantense ese interese por xerar rendibilidade pero atopando un equilibrio xusto entre o valor achegado polas persoas, o capital e os beneficios dentro do proceso produtivo. Por tanto, é establece unha bi- direccionalidad dos compromisos. Aínda que a Dirección mantén esas obrigacións antes comentadas, o Consello de Administración adquire aquí o compromiso voluntario de valorar de maneira xusta ao persoal que forma parte do negocio.
Posibles Accións a implementar:
Fomentar unha cultura empresarial baseada no Desenvolvemento Sostible.
Establecer un Código de Conduta Empresarial que poña de manifesto os principais valores do negocio.
Elaborar informes de Sustentabilidade de maneira periódica.
Garantir unhas contas saneadas e transparentes a través de auditorías de contas e políticas anticorrupción.
• Responsabilidade para cos Traballadores:
Os traballadores son o principal activo de calquera empresa.
Os intereses máis comúns de calquera traballador son ter un bo contrato ben retribuído, asegurarse a xubilación, e sentirse realizado desenvolvendo as súas tarefas. As empresas, pola súa banda, esperan dos traballadores que sigan as instrucións de Dirección, que falen favorablemente da empresa e que desenvolvan ben as súas tarefas.
Aplicar un enfoque “responsable” aos dos recursos humanos implica, ademais do respecto aos dereitos constitucionais, implementar unha serie de accións para que o noso compromiso cos traballadores sexa ofrecerlles un traballo xusto e ademais, satisfactorio.
Posibles accións a implementar:
Velar por uns altos niveis de seguridade e hixiene, por exemplo con instrucións de traballo detalladas.
Establecer retribucións xustas.
Fomentar o desenvolvemento profesional, por exemplo programando accións formativas periódicas.
Facilitar a conciliación, por exemplo flexibilizar as horas de entrada e saída na medida do posible.
Manter un clima laboral grato e positivo, por exemplo a través de organización de eventos de Teambuiliding.
• Responsabilidade para cos Provedores:
As materias primas determinarán a calidade do produto final e o prezo.
Todo negocio necesita adquirir materias primas, materiais e subministracións para producir bens ou servizos. Esta compra adóitase realizar en función, sobre todo, de factores económicos e de tempos de entrega. Este punto é clave porque calquera fallo do provedor implica tamén o impacto negativo na reputación e imaxe do meu negocio, xa que son responsable da adecuada selección dos meus provedores.
A Responsabilidade Social insta a engadir outros criterios de selección de provedores (ademais de prezo e prazo) como son os criterios de calidade, sociais e ambientais. É máis, propón non só seleccionar adecuadamente senón colaborar con eles para mellorar os seus procesos produtivos e enfocalos tamén cara a un desenvolvemento sostible.
Posibles accións a implementar:
Definir uns requisitos mínimos de calidade á hora de avaliar un provedor.
Comprobar que os provedores teñen boas condicións de seguridade e saúde nas súas fábricas.
Asegurarse que os provedores cumpren a Declaración Universal dos Dereitos Humanos
Asesorar aos provedores en canto a implementación de medidas de mellora nos seus procesos.
• Responsabilidade para cos Clientes:
O principal obxectivo dunha empresa para os seus clientes é contribuír ao seu benestar ofrecéndolles produtos ou servizos que cumpren certos requisitos legais (condicións mínimas de seguridade, por exemplo). En sentido inverso, en liñas xerais, unha empresa non adoita esperar nada dos seus clientes máis aló de que consuman os seus produtos ou servizos.
Con todo a cousa cambia significativamente cando queremos engadirlle ao noso negocio o enfoque responsable.
A responsabilidade está en contribuír ao benestar das persoa ofrecéndolles o seu produtos e servizos cumprindo os requisitos legais aplicables, pero ademais diso, garantindo a súa calidade, seguridade, confiabilidade, e que durante o proceso de produción se produzan os mínimos impactos ambientais posibles. Ademais trátase tamén de involucrar ao consumidor no proceso de mellora continua do noso produto, esperando as súas valoracións e propostas. Por iso débense crear mecanismos para escoitar as súas queixas e suxerencias, identificar o grao de satisfacción, e atender ás súas principais expectativas.
Posibles accións a implementar:
Someter aos nosos produtos a estritos controis de calidade e seguridade.
Proporcionar aos clientes instrucións de como xestionar o residuo xerado polo meu produto.
Realizar enquisas de satisfacción.
Xestionar eficazmente quéixas/reclamacións.
Fomentar a comunicación activa (quizais algunha idea dalgún cliente contribúa a mellorar o noso produto).
• Responsabilidade para coa Sociedade:
Nun negocio tradicional sen enfoque sostible, habitualmente non atopamos compromisos cara á sociedade que non é parte da nosa cadea de subministración máis aló dos cumprimentos legais que garanten a redución de certos impactos, sobre todo relacionados coa seguridade e a saúde.
Con todo unha empresa Socialmente Responsable é consciente da xeración dos devanditos impactos e por tanto, establece mecanismos de comunicación coas comunidades afectadas para tratar de reducilos ou compensalos.
Posibles accións a implementar:
Fomentar a contratación local.
Realizar xornadas de transferencia de coñecemento con centros de formación próximos.
Acoller alumnos en proceso de formación (prácticas).
Destinar recursos a instancias que se dediquen á educación, a ciencia e a arte.
Ofrecer apoio ou donativos en caso de desastres naturais.
Patrocinar eventos ou equipos.
Participar en calquera outra acción de interese público.
• Responsabilidade para coa Administración:
A regulación e o fomento son os instrumentos usados polas autoridades para incentivar o cumprimento legal e fiscal mediante sancións, multas e asistencia técnica.
A relación máis habitual entre unha empresa e as Administracións Públicas adoita ser o contemplalas como obstáculos, xa que poñen certas regras e normas (lexislación) ante as que hai que adoptar unha estratexia de cumprimento defensivo.
Unha empresa Socialmente Responsable ha de considerar ás diferentes Administracións Públicas como un grupo de interese que debe xestionarse en base ao establecemento dunha relación de confianza e cooperación en dous sentidos: por unha banda, o cumprimento normativo, e polo outro, a participación para o desenvolvemento de programas sociais de interese público.
Posibles accións a implementar:
Ser transparente e proactivo ante as consultas das administracións.
Participar en estudos piloto ou programas de mellora voluntarios.
• Responsabilidade para co Medio:
A xestión ambiental fai referencia ás actuacións dunha empresa que contribúen a mellorar a calidade ambiental ao reducir o impacto da actividade empresarial sobre o medio ambiente.
Calqueira empresa sen enfoque responsable habitualmente, limítase a cumprir os requisitos legais aplicables nas áreas de atención máis comúns (xestión de residuos, verteduras e contaminación atmosférica).
Unha empresa Socialmente Responsable estudará concienzudamente o impacto ambiental provocado pola propia actividade, e establecerá políticas e programas que traten de minimizar os devanditos impactos, o que significa ir moito máis alá do mero cumprimento dos requisitos legais.
Posibles accións a implementar:
Establecer políticas para a redución de ruído ambiental, de residuos, de emisións atmosféricas e verteduras xeradas.
Elaborar códigos de boas praxes ambientais para racionalizar o uso de enerxía ou auga.
Adquirir e implementar tecnoloxías e métodos de optimización de procesos que consigan diminuír os impactos.
E ata aquí a análise en profundidade, paso 2.
Como vedes, en pouco menos dun folio saíron unhas trinta acciones concretas individuais que poderiamos tratar de implementar no noso negocio. Pero poderiamos identificar moitísimas máis.
Agora, os seguintes pasos, 3 e 4 (posta en marcha e comprobación de eficacia) xa quedan ao voso cargo…
Simplemente engadir que NON é necesario implementar todas as medidas identificadas. A miña recomendación é seleccionar as máis factibles ou significativas por cada grupo de interese en función da natureza de cada negocio, valorar se son viables, facer un plan de acción, e arrincar! Moitas delas nin tan sequera necesitarán investimentos económicos significativos.
Co paso do tempo, e unha vez vaiamos adquirindo máis e máis experiencia, poderemos ir engadindo máis e máis medidas que nos conducirán máis e máis cara a ser un negocio Socialmente Responsable.
Xa por último, e para acabar, contarvos que existen diferentes maneiras de certificar as boas prácticas en Responsabilidade Social Corporativa nun negocio. Sería o colofón perfecto para todo este proceso!
Do mesmo xeito que pasa noutras áreas de negocio, existen normativas e códigos que estandarizan a nivel global as boas prácticas de Responsabilidade Social. Seguramente esteades máis familiarizados cos exemplos máis típicos para outras áreas de aplicación: norma ISO 9001 para Calidade, OHSAS 18001 para Seguridade, ISO 14001 para Xestión Ambiental, UNE 166002 para I+D+i, etc. Pois ben, tamén existen para a Responsabilidade Social Corporativa. Actualmente as certificacións máis comúns son en base ás normas SA8000, IQNet SR10 ou EFR, e as principais entidades certificadoras do país están acreditadas para auditar calquera negocio tamén neste campo.
Convídovos a todos a profundar aos poucos no Desenvolvemento Sostible, xa que é un tema apaixonante e que a min, particularmente, faime non perder a esperanza…
Calquera inquietude, comentario, ou simplemente se queredes máis información respecto diso, estarei á vosa enteira disposición a través do correo electrónico cristal.pazbonilla@gmail.com
Permitídeme, antes de continuar, definir, ou polo menos tratar de facer entender o que significa o concepto de sustentabilidade:
<< Sustentabilidade significa ser capaz de atender as necesidades como sociedade nun momento determinado sen comprometer a capacidade das xeracións futuras de satisfacer as súas propias>>
Fonte: Informe Brundtland de 1987
Este estado, para algúns utópico, conseguirase cando os chamados tres alicerces básicos sobre os que descansa este termo estean en equilibrio: crecemento económico, benestar social e protección ambiental.
Como poida que a definición anterior (a oficial) non sexa todo o intuitiva que fose de esperar, a continuación poño algúns exemplos de aplicación do concepto Sustentabilidade, un por cada un dos tres alicerces comentados:
• Sustentabilidade é, por exemplo, asumir que a natureza e o medio ambiente non son unha fonte inesgotable de recursos, sendo necesario a súa protección e uso racional.
• Sustentabilidade é, por exemplo, promover o desenvolvemento social buscando a cohesión entre comunidades e culturas para alcanzar niveis satisfacto¬ rios na calidade de vida, sanidade e educación.
• Sustentabilidade é, por exemplo, promover un crecemento económico que xere riqueza equitativa para todos sen danar o medio ambiente.
Pois ben, eu entendo a Sustentabilidade como O FIN, a nosa meta, o obxectivo que perseguimos.
E para chegar ata aí necesitamos UN CAMIÑO, que é o que denominamos Desenvolvemento Sostible.
Sen volver a definicións bibliográficas complexas, definiría Desenvolvemento Sostible como a aplicación dunha serie de políticas, camiños ou desenvolvemento (vaian as redundancias) que nos permitan afrontar o progreso de tal maneira que busquemos alcanzar ese estado de equilibrio definido como Sustentabilidade.
Chegados a este punto, cos principais conceptos básicos aclarados, poida que xa teñas claro que ti tamén queres achegar o teu gran de area e comprometerche coa causa. Se non é así, é posible que o que resta do artigo non che interese en demasía.
Imos agora co COMO facelo.
Se sentiches ese “toque” de compromiso estarasche a preguntar…
Como podo contribuír a ese camiño cara á Sustentabilidade desde o meu pequeno negocio?
Pois sendo Socialmente Responsable. Responsabilidade Social Corporativa (ou RSC) nunha empresa é un estilo/mecanismo de xestión de negocio voluntario, ético e responsable, que busca un crecemento económico compatible co Desenvolvemento Sostible.
A pesar de que, ata o de agora, o fomento da RSC correspondeu fundamentalmente a algunhas grandes empresas ou sociedades multinacionais, esta é importante en todos os tipos de empresa e en todos os sectores de actividade. O aumento da súa posta en práctica nas pequenas e medianas empresas, incluídas as microempresas, é fundamental porque son estas as que máis contribúen á prosperidade económica e á creación de emprego.
Entendido. Por onde empezo?
A RSC baséase na xestión responsable dos IMPACTOS que a actividade xera sobre o as PARTES INTERESADAS. E para entender isto, necesitamos novamente algunha definición:
• PARTES INTERESADAS (ou Grupos de Interese, ou Stakeholders) son todas esas partes que ven afectadas directa ou indirectamente pola existencia da actividade obxecto do meu negocio.
Exemplos: un cliente, e un traballador do propio negocio.
• IMPACTO é calquera efecto, tanto positivo como negativo, que sofren as partes interesadas como consecuencia da interacción coa actividade.
Exemplo: unha fábrica que contamina á súa contorna (impacto negativo) pero dá traballo e por tanto xera riqueza na comunidade locais (impacto positivo).
Bufff, non se se saberei.
Dun tempo para acó xerouse moitísima literatura contorna aos conceptos de Responsabilidade Social, a Sustentabilidade e o camiño para chegar a ela, e día tras día estamos máis familiarizados con todos estes termos. Sabemos máis do que cremos. Hoxe en día xa a todos sóannos termos como Axenda 2030, os agora omnipresentes ODSs (Obxectivos de Desenvolvemento Sostible), pero cremos que é algo que non vai connosco.
Pero pinta complicado e ha de ser custoso.
Pois NON o é, nin unha nin outra (ollo, si é laborioso).
Tras anos traballando nisto nunha gran multinacional americana, conseguín reducir (case ao absurdo) folios e folios de divagacións, e extraer o que creo que é un proceso básico de implantación da RSC. Espero que ao final desta lectura calqueira mortal (Amancio Ortega, ti, ou o teu veciño Pepe) adquirísedes unha visión global de que é o que necesita para converter o teu “pequeno negocio” no teu “pequeno negocio Socialmente Responsable”.
Aquí vai a crema:
1. Identificación das Partes Interesadas.
2. Descrición da interacción que se produce entre o noso negocio e cada unha das partes interesadas identificadas e propostas de accións a aplicar a cada unha para evolucionar cara a un negocio “Socialmente Responsable”.
3. Avaliación de viabilidade das accións propostas e posta en marcha das mesmas.
4. Comprobación de que as accións propostas funcionan, ou no seu caso, proposición de melloras ou novas accións.
E voilà! Conseguido.
E para ir terminando, vexamos un caso práctico xenérico, por se ao teu veciño Pepe lle custa un pouco máis:
PASO 1: Identificación das Partes Interesadas.
Vólvome á definición: PARTES INTERESADAS son todas esas partes que ven afectadas directa ou indirectamente pola existencia da actividade. OK. Penso no meu negocio, e distingo as seguintes:
PARTES INTERESADAS. DEFINICIÓN.
INTERNAS:
Accionistas/Investidores. Posúen participacións na propiedade da empresa.
Traballadores. Realizan o seu traballo dentro da entidade, con contrato laboral ou profesional e reciben unha retribución dineraria ou en especie.
EXTERNAS:
Provedores. Achegan traballos, produtos e servizos sen pertencer á empresa.
Clientes. Consumidores ou usuarios de produtos e servizos.
Administracións. Poderes públicos nos niveis local, municipal e estatal (vixilancia de cumprimentos legais: permisos, licenzas, impostos).
Sociedade. Entidades de iniciativa pública ou privada da contorna local da empresa como: os pobos veciños, Asociacións, Fundacións, e calquera outro que non teña relación directa pero que poden verse impactados.
Medio.Contorna física natural que inclúe o aire, a auga, a terra, a flora, a fauna, os recursos non renovables, así como o patrimonio cultural e artístico.
PASO 2: Descrición da interacción que se produce entre o noso negocio e cada unha das partes interesadas identificadas e propostas de accións a aplicar a cada unha para evolucionar cara a un negocio “Socialmente Responsable”.
Aquí teño que ir analizando as miñas partes interesadas, unha a unha, vendo cales son os meus intereses cara a elas como negocio e cales son as súas expectativas deles cara a min. Con esta información describirei a situación actual de cada unha delas, e pensarei en posibles melloras para aplicar en cada un dos casos. Lembrando sempre que o obxectivo, o fin de todo isto, é evolucionar o meu negocio en aras da Sustentabilidade. Imos con iso:
• Responsabilidade para cos Accionistas/Investidores:
O principal interese de calquera negocio é xerar beneficios. Nun exemplo de empresa calqueira, a Dirección ten obrigacións cara ao Consello de Administración como son obediencia, confidencialidade e lealdade. As decisións da empresa deben garantir o crecemento económico e o retorno do investimento.
Nun negocio Socialmente Responsable, mantense ese interese por xerar rendibilidade pero atopando un equilibrio xusto entre o valor achegado polas persoas, o capital e os beneficios dentro do proceso produtivo. Por tanto, é establece unha bi- direccionalidad dos compromisos. Aínda que a Dirección mantén esas obrigacións antes comentadas, o Consello de Administración adquire aquí o compromiso voluntario de valorar de maneira xusta ao persoal que forma parte do negocio.
Posibles Accións a implementar:
Fomentar unha cultura empresarial baseada no Desenvolvemento Sostible.
Establecer un Código de Conduta Empresarial que poña de manifesto os principais valores do negocio.
Elaborar informes de Sustentabilidade de maneira periódica.
Garantir unhas contas saneadas e transparentes a través de auditorías de contas e políticas anticorrupción.
• Responsabilidade para cos Traballadores:
Os traballadores son o principal activo de calquera empresa.
Os intereses máis comúns de calquera traballador son ter un bo contrato ben retribuído, asegurarse a xubilación, e sentirse realizado desenvolvendo as súas tarefas. As empresas, pola súa banda, esperan dos traballadores que sigan as instrucións de Dirección, que falen favorablemente da empresa e que desenvolvan ben as súas tarefas.
Aplicar un enfoque “responsable” aos dos recursos humanos implica, ademais do respecto aos dereitos constitucionais, implementar unha serie de accións para que o noso compromiso cos traballadores sexa ofrecerlles un traballo xusto e ademais, satisfactorio.
Posibles accións a implementar:
Velar por uns altos niveis de seguridade e hixiene, por exemplo con instrucións de traballo detalladas.
Establecer retribucións xustas.
Fomentar o desenvolvemento profesional, por exemplo programando accións formativas periódicas.
Facilitar a conciliación, por exemplo flexibilizar as horas de entrada e saída na medida do posible.
Manter un clima laboral grato e positivo, por exemplo a través de organización de eventos de Teambuiliding.
• Responsabilidade para cos Provedores:
As materias primas determinarán a calidade do produto final e o prezo.
Todo negocio necesita adquirir materias primas, materiais e subministracións para producir bens ou servizos. Esta compra adóitase realizar en función, sobre todo, de factores económicos e de tempos de entrega. Este punto é clave porque calquera fallo do provedor implica tamén o impacto negativo na reputación e imaxe do meu negocio, xa que son responsable da adecuada selección dos meus provedores.
A Responsabilidade Social insta a engadir outros criterios de selección de provedores (ademais de prezo e prazo) como son os criterios de calidade, sociais e ambientais. É máis, propón non só seleccionar adecuadamente senón colaborar con eles para mellorar os seus procesos produtivos e enfocalos tamén cara a un desenvolvemento sostible.
Posibles accións a implementar:
Definir uns requisitos mínimos de calidade á hora de avaliar un provedor.
Comprobar que os provedores teñen boas condicións de seguridade e saúde nas súas fábricas.
Asegurarse que os provedores cumpren a Declaración Universal dos Dereitos Humanos
Asesorar aos provedores en canto a implementación de medidas de mellora nos seus procesos.
• Responsabilidade para cos Clientes:
O principal obxectivo dunha empresa para os seus clientes é contribuír ao seu benestar ofrecéndolles produtos ou servizos que cumpren certos requisitos legais (condicións mínimas de seguridade, por exemplo). En sentido inverso, en liñas xerais, unha empresa non adoita esperar nada dos seus clientes máis aló de que consuman os seus produtos ou servizos.
Con todo a cousa cambia significativamente cando queremos engadirlle ao noso negocio o enfoque responsable.
A responsabilidade está en contribuír ao benestar das persoa ofrecéndolles o seu produtos e servizos cumprindo os requisitos legais aplicables, pero ademais diso, garantindo a súa calidade, seguridade, confiabilidade, e que durante o proceso de produción se produzan os mínimos impactos ambientais posibles. Ademais trátase tamén de involucrar ao consumidor no proceso de mellora continua do noso produto, esperando as súas valoracións e propostas. Por iso débense crear mecanismos para escoitar as súas queixas e suxerencias, identificar o grao de satisfacción, e atender ás súas principais expectativas.
Posibles accións a implementar:
Someter aos nosos produtos a estritos controis de calidade e seguridade.
Proporcionar aos clientes instrucións de como xestionar o residuo xerado polo meu produto.
Realizar enquisas de satisfacción.
Xestionar eficazmente quéixas/reclamacións.
Fomentar a comunicación activa (quizais algunha idea dalgún cliente contribúa a mellorar o noso produto).
• Responsabilidade para coa Sociedade:
Nun negocio tradicional sen enfoque sostible, habitualmente non atopamos compromisos cara á sociedade que non é parte da nosa cadea de subministración máis aló dos cumprimentos legais que garanten a redución de certos impactos, sobre todo relacionados coa seguridade e a saúde.
Con todo unha empresa Socialmente Responsable é consciente da xeración dos devanditos impactos e por tanto, establece mecanismos de comunicación coas comunidades afectadas para tratar de reducilos ou compensalos.
Posibles accións a implementar:
Fomentar a contratación local.
Realizar xornadas de transferencia de coñecemento con centros de formación próximos.
Acoller alumnos en proceso de formación (prácticas).
Destinar recursos a instancias que se dediquen á educación, a ciencia e a arte.
Ofrecer apoio ou donativos en caso de desastres naturais.
Patrocinar eventos ou equipos.
Participar en calquera outra acción de interese público.
• Responsabilidade para coa Administración:
A regulación e o fomento son os instrumentos usados polas autoridades para incentivar o cumprimento legal e fiscal mediante sancións, multas e asistencia técnica.
A relación máis habitual entre unha empresa e as Administracións Públicas adoita ser o contemplalas como obstáculos, xa que poñen certas regras e normas (lexislación) ante as que hai que adoptar unha estratexia de cumprimento defensivo.
Unha empresa Socialmente Responsable ha de considerar ás diferentes Administracións Públicas como un grupo de interese que debe xestionarse en base ao establecemento dunha relación de confianza e cooperación en dous sentidos: por unha banda, o cumprimento normativo, e polo outro, a participación para o desenvolvemento de programas sociais de interese público.
Posibles accións a implementar:
Ser transparente e proactivo ante as consultas das administracións.
Participar en estudos piloto ou programas de mellora voluntarios.
• Responsabilidade para co Medio:
A xestión ambiental fai referencia ás actuacións dunha empresa que contribúen a mellorar a calidade ambiental ao reducir o impacto da actividade empresarial sobre o medio ambiente.
Calqueira empresa sen enfoque responsable habitualmente, limítase a cumprir os requisitos legais aplicables nas áreas de atención máis comúns (xestión de residuos, verteduras e contaminación atmosférica).
Unha empresa Socialmente Responsable estudará concienzudamente o impacto ambiental provocado pola propia actividade, e establecerá políticas e programas que traten de minimizar os devanditos impactos, o que significa ir moito máis alá do mero cumprimento dos requisitos legais.
Posibles accións a implementar:
Establecer políticas para a redución de ruído ambiental, de residuos, de emisións atmosféricas e verteduras xeradas.
Elaborar códigos de boas praxes ambientais para racionalizar o uso de enerxía ou auga.
Adquirir e implementar tecnoloxías e métodos de optimización de procesos que consigan diminuír os impactos.
E ata aquí a análise en profundidade, paso 2.
Como vedes, en pouco menos dun folio saíron unhas trinta acciones concretas individuais que poderiamos tratar de implementar no noso negocio. Pero poderiamos identificar moitísimas máis.
Agora, os seguintes pasos, 3 e 4 (posta en marcha e comprobación de eficacia) xa quedan ao voso cargo…
Simplemente engadir que NON é necesario implementar todas as medidas identificadas. A miña recomendación é seleccionar as máis factibles ou significativas por cada grupo de interese en función da natureza de cada negocio, valorar se son viables, facer un plan de acción, e arrincar! Moitas delas nin tan sequera necesitarán investimentos económicos significativos.
Co paso do tempo, e unha vez vaiamos adquirindo máis e máis experiencia, poderemos ir engadindo máis e máis medidas que nos conducirán máis e máis cara a ser un negocio Socialmente Responsable.
Xa por último, e para acabar, contarvos que existen diferentes maneiras de certificar as boas prácticas en Responsabilidade Social Corporativa nun negocio. Sería o colofón perfecto para todo este proceso!
Do mesmo xeito que pasa noutras áreas de negocio, existen normativas e códigos que estandarizan a nivel global as boas prácticas de Responsabilidade Social. Seguramente esteades máis familiarizados cos exemplos máis típicos para outras áreas de aplicación: norma ISO 9001 para Calidade, OHSAS 18001 para Seguridade, ISO 14001 para Xestión Ambiental, UNE 166002 para I+D+i, etc. Pois ben, tamén existen para a Responsabilidade Social Corporativa. Actualmente as certificacións máis comúns son en base ás normas SA8000, IQNet SR10 ou EFR, e as principais entidades certificadoras do país están acreditadas para auditar calquera negocio tamén neste campo.
Convídovos a todos a profundar aos poucos no Desenvolvemento Sostible, xa que é un tema apaixonante e que a min, particularmente, faime non perder a esperanza…
Calquera inquietude, comentario, ou simplemente se queredes máis información respecto diso, estarei á vosa enteira disposición a través do correo electrónico cristal.pazbonilla@gmail.com
Grazas a todos e a por iso!
0 comments :
Publicar un comentario